Nascor, nasccris, penult. cor. natus sum, nasci. To be borne: in hearbes to grow or spring: to rise.Nasci equinis pedibus, Plin.To be borne with feete lyke an horse.Nasci in pedes. Plin. To be borne the feete comming formost.Nasci & in lucem edi.Cicer.To be borne and brought into the world. Natus Argus ex Argo patre Plaut.Ex me atque hoc natus es.Terent.I am thy mother, and hehere is thy father.Natus ex ea familia. Ter. Descended of that familie.Patre claro natus. Hor. Patre certo nasci. Cic.Penelope natus.Cic.Penelope was his mother.Iusta vxore nasci.Cic.To be borne in lawful marriage.Summo genere natus. Plao. Descended of a noble stocke or race.Natus genere nobili.Cic. Natus summo loco. Cic.Natus malè volente genio.Plaut.Borne in an vnlnckie houre.Quo de genere natus est illic Philocrates? P. Polyplusio. Plaut.De pellice natus.Ouid.Hauing an harlot to his mother.Inter agros & armenta natus. Tibul. Natus Athenis.Plaut.Carthagini ego sum natus olim.Plaut.Natus ibidem.Plaut. Natus in Apulis. Plaut.Hyppocrates & Epicides, nati Carthagine, sed oriundi Syracusis.Liu.Borne at Carthage, but descended of the bloud of the Seracnsans.Natus animo leni. Tere. Gentle and milde of nature.Natus cum virtutibus.Plaut.In dedecore natus Verres. Ci. Verres borne of a disworshipfull stocke.Sine crimine natus.Ouid.Borne in lawful wedlocke.Per scelera natus. Sen. Vir ad dignitatem & gloriam natus. Cice. Borne to honour and glorie.Ad arma natus.Ouid.Borne to be a valiant warriour.Ad bella natus.Cic.Ad faciuus prædamqúe natus aliquis.Cic.Ad dicendi singularem quandam facultatem natus Crassus. Cicero. Crassus franted natu rally to a singular derteritie of eloquence. Ad furta nata manus. Ouid.Ad honestatem natum genus hominum.Cic.Brought foorth of nature to line in honestie.Ad ingum natæ boum ceruices. Cicero. The neckes of oren framed of nature for the plough.Nati ad laudem & decus sumus.Cic.Natus atque aptus ad alrerius libidines flagitiosas. Cice. Framed and aptly fashioned to the wicked lusts of other.Ad societatÊ & cómunitarem generis humani nati sumus.Cic.Ad omnia summa natus Pompeius.Cicer.Framed of nature to al great prowesse and honour.Deorum beneficio ad hæc tempora natos. Cæs. Cic.In miseriam nascimur sempiternam. Cice. In oria natus.Ouid.Borne to quietneffe.Qui nari in spem honorum erant.Liu.Which were framed of nature to looke for promotion and high offices.Scyphi nati in vsum lætitiæ. Hor. Foro & multitudini nata eloquentia.Cic.Imperio huic natus. Cice. Borne to the succour and aduauncement of this empire.Nata gens instaurandis, reparandisqúe bellis.Liu.Literis nati Græci.Cic.Laudi natus.Cic.Borne to praise and renowne.Me credo huic esse natum rei ferendis miserijs. Ter. Suis commodis natus.Cic.Borne to aduaunce his owne profite.
Nates, natis, pluraliter hæ nates. Horat. Marr. A buttocke: an hannch.Aridæ nates. Hor.
Natus, nati, Substant. pro filio. Virg.A sonne.Et nati natorum & qui nascentur ab illis.Virg.Their sonnes sonnes.Charitas quæ est inter natos & parentes, dirimi nisi detestabili scelere non potest.Cic.Parui nati. Hor. Natus aliquando assumit. g. & dicimus gnatus. Nati, de pullis equarum. Col. Coltes.
Lewis and Short: Latin dictionary
nascor, nātus, nasci (ante-class., and in poets of the class. period also gnatus, v. under P. a. B.; part. fut. nasciturus, Pall. Jun. 7, 8; Vulg. Judic. 13, 8), 3, v. dep. [from gnascor, gnatus, root gen, whence gigno; cf. Gr. genna/w], to be born, to be begotten (of or by male or female). I.Lit.; constr. with ex or de and abl., or with abl. alone; rarely with ab and abl.1. With ex and abl. (esp. with name or other appellation of the mother): cum ex utrāque (uxore) filius natus esset, Cic. de Or. 1, 40, 183: cujus ex filiā natus est Sestius, id. Fam. 13, 8, 1: Servius Tullius ex serva Tarquiniensi natus, id. Rep. 2, 21, 37: ex hac feminā debuit nasci, qui, etc., Sen. ad Helv. 16, 6: natam sibi ex Poppaeā filiam, Tac. A. 15, 23 init.: ex Thetide natus, Quint. 3, 7, 11: ex Urbiniā natus, id. 7, 2, 5: Alexandri filius natus ex Barsine, Just. 13, 2, 7; cf.: negantis (Domitii) quidquam ex se et Agrippinā nisi detestabile nasci potuisse, Suet. Ner. 6: quod ex nobis natos liberos appellamus, idcirco Cerere nati nominati sunt Liber et Libera, Cic. N. D. 2, 24, 62; cf.: convinces facile ex te esse natum, nam tui similis est probe, Ter. Heaut. 5, 4, 7: ex militibus Romanis et Hispanis mulieribus natos se memorantes, Liv. 43, 3, 2; very rarely with a designation of the father, and only with pronouns: ex hoc Domitius nascitur, Suet. Ner. 4 init.: Neoptolemus ex quo nata est Olympias, Just. 17, 3, 14: ex quo nasci nepotes deceat, Plin. Ep. 1, 14, 2: illum ex me natum, Val. Max. 5, 10 ext. 3; cf.: quod tibi filiolus vel filia nascitur ex me, Juv. 9, 83.—2. With de and abl.: de tigride natus, Ov. M. 9, 612; cf.: de stirpe dei nasci, id. ib. 11, 312: de pellice natus, id. ib. 4, 422: natus de muliere, Vulg. Job, 14, 1; 15, 14. —3. With abl. (so usually with proper names; and with general designations of parents, family, etc.): quos omnes Erebo et Nocte natos ferunt, Cic. N. D. 3, 17, 44: Hercules Jove natus, id. ib. 3, 16, 42: Nilo natus, id. ib. 3, 16, 42: nascetur Oedipus Lao, id. Fat. 13, 30: patre Marte, id. Rep. 2, 2, 4: Paulo, id. Off. 1, 33, 121: privignus Poppaeā natus, Suet. Ner. 55: Ascanius Creusā matre natus, Liv. 1, 3, 2: Junia, Vell. 2, 127, 4: amplissimā familiā nati adulescentes, Caes. B. G. 7, 37, 1: honestis parentibus, Quint. 1, 11, 85; Sen. Contr. 7, 21, 1: Mela quibus Gallio et Seneca parentibus natus, Tac. A. 16, 17: deus deo natus, Liv. 1, 16, 3: imperioso patre, id. 7, 4, 5; 9, 1, 12: Assaraco natus Capus, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 3, 35 (Ann. v. 31 Vahl.): patre certo nasci, Cic. Rosc. Am. 16, 46: Apolline natus, Ov. M. 15, 639: natus deā, son of a goddess, i. e. Achilles, id. M. 12, 86; so, natus deā,
of Æneas
, Verg. A. 1, 582: matre Musā natus, Cic. N. D. 3, 18, 45: nascetur pulcrā Trojanus origine Caesar, Verg. A. 1, 286.—4. With ab and abl.: generari et nasci a principibus, Tac. H. 1, 16: et qui nascentur ab illo, Verg. G. 1, 434.—5. In other constrr.: post homines natos,
since men have lived
, Cic. Phil. 11, 1, 1: post genus hominum natum, id. Balb. 10, 26: in miseriam nascimur, id. Tusc. 1, 5, 9: aves omnes in pedes nascuntur,
with the feet foremost
, Plin. 10, 53, 74, 149: ad homines nascendos vim hujus numeri (septenarii) pertinere,
to the formation of man in the womb
, Gell. 3, 10, 7: homo nascitur ad laborem, i. e.
it is his nature to suffer it
, Vulg. Job, 5, 7.—B.Transf., to rise, take beginning, derive origin, spring forth, grow, be found: O fortunatam natam me consule Romam, Cic. ap. Quint. 11, 1, 24; and ap. Juv. 10, 122: humi nascentia fraga, Verg. E. 3, 92: cum nata fuerint folia, Vulg. Marc. 13, 28: nascitur ibi plumbum album in mediterraneis regionibus,
is found, produced
, Caes. B. G. 5, 12: onyx nascitur circa Thebas Aegyptias, Plin. 36, 8, 12, 61: ex palude nascitur amnis,
, Verg. E. 8, 17: unde nigerrimus Auster Nascitur, id. G. 3, 278: nascens luna, Hor. C. 3, 23, 2; id. S. 2, 4, 30: nascentia templa,
newly built
, Mart. 6, 4, 3: Circaeis nata forent an Lucrinum ad saxum ... ostrea, Juv. 4, 140.—To rise, be formed (of a hill): ab eo flumine collis nascebatur, Caes. B. G. 2, 18; cf.: nascitur altera moles, Sil. 3, 530. —II.Trop.A.To arise, spring forth, proceed from, be produced: scribes ad me, ut mihi nascatur epistulae argumentum, Cic. Fam. 16, 22, 2: nulla tam detestabilis pestis est, quae non homini ab homine nascatur, id. Off. 2, 5, 16: fateor ea me studiose secutum ex quibus vera gloria nasci posset, id. Fam. 15, 4, 13: facinus natum a cupiditate, id. Verr. 2, 2, 34, 82; id. Font. 16, 37: visus ei dicitur draco ... dicere quo illa loci nasceretur, id. Div. 2, 66, 135: strumae nascuntur maxime in cervice, Cels. 5, 28, 7; 7, 12, 1fin.; 7, 6, 4 fin.: onychem in Arabiae tantum montibus nasci putavere, Plin. 36, 7, 12, 59: frumenta nata sunt, Cic. Verr. 2, 3, 63, 147: ex quo uno haec omnia nata et profecta esse concedit, id. Quint. 28, 85; id. Agr 2, 33, 90: profectio nata a timore defectionis, Caes. B. G. 7, 43: querelae verae nascuntur pectore ab imo, Cat. 64, 198: omnis obligatio vel ex contractu nascitur vel ex delicto, Gai. Inst. 3, 88 sq.—With ut: ex hoc nascitur ut,
hence it follows that
, Cic. Fin. 3, 19, 63; Sen. Ep. 74, 11.—B. Esp., of the spiritual renewal of a religious experience, to be regenerated, born again (eccl. Lat.): quod natum est ex spiritu, spiritus est, Vulg. Johan. 3, 6: nasci denuo, id. ib. 3, 7: natus ex Deo, id. 1 Johan. 3, 9, etc.—Hence, P. a.A. nascens, entis, arising, beginning, nascent, infant, immature: ante Periclem et Thucydidem, qui non nascentibus Athenis, sed jam adultis fuerunt, littera nulla est, etc., Cic. Brut. 7, 27: eloquentiam pueris induunt adhuc nascentibus, Petr. 4: (vitulus) vexat nascenti robora cornu, Juv. 12, 9.— 2.Subst.: nascentia, ĭum, n., organic bodies, esp. plants, Vitr. 5, 1, 3; 5, 8, 1.—B. nātus, a, um, P. a., born; hence, 1.Subst.: nātus (gnātus), i, m., a son; and nāta (gnāta), ae, f. (dat. and abl. pl. natabus, where ambiguity is to be avoided, Plaut. ap. Prisc. p. 733 P.; Inscr. Orell. 7421; Phocas, p. 1707 P.; v. Neue, Formenl. 1, p. 29), a daughter; in plur.: nati (gnati), children, offspring: caritas, quae est inter natos et parentes, Cic. Lael. 8, 27: bellum prope inter parentes natosque, Liv. 1, 23, 1; cf. id. 5, 40, 3: cum pecore et gnatis, Hor. S. 2, 2, 115: et trepidae matres pressere ad pectora natos, Verg. A. 7, 518: mihi ausculta, nate, pueros jube cremarier, Enn. ap. Non. 246, 11 (Trag. v. 329 Vahl.); Hor. S. 1, 3, 43: natam conlocare alicui, Plaut. Aul. Arg. 1, 15: o gnata, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 46 Vahl.): si quis gnatam pro mutā devovet agnā, Hor. S. 2, 3, 219; cf. id. ib. 2, 3, 199: Hectoris natum de muro jactarier, Enn. ap. Varr. L. L. 10, 70 Müll. (Trag. v. 130 Vahl.); so, Nerei natae, id. ap. Prisc. p. 733 P. (Trag. v. 135 Vahl.): maxima natarum Priami, Verg. A. 1, 654; Ov. M. 13, 661.—Esp. in the phrase natus nemo, not a human being, nobody (Plautine for nemo mortalis): tamquam si natus nemo in aedibus habitet, Plaut. Most. 2, 1, 55 Lorenz ad loc.; id. ib. 2, 2, 20: nato nemini, id. Cas. 2, 4, 15; id. Ps. 1, 3, 63.—2.Adj.a. Natus alicui rei or ad aliquam rem, born, made, destined, designed, intended, produced by nature for any thing. (a). With dat. (class.): me credo huic esse natum rei, ferundis miseriis, Ter. Ad. 4, 2, 6: non sibi se soli natum meminerit, sed patriae, sed suis, Cic. Fin. 2, 14, 45: natus huic imperio, id. Cael. 24, 59: gurges atque helluo natus abdomini suo, non laudi atque gloriae, id. Pis. 17, 41: Judaei et Syri, nationes natae servituti, id. Prov. Cons. 5, 10. —(b). With ad (class.): vir ad omnia summa natus, Cic. Brut. 68, 239: natus ad haec tempora, id. Phil. 12, 4, 9: ad dicendum natus aptusque, id. de Or. 1, 22, 99: ad haudem et ad decus nati, suscepti, instituti sumus, id. Fin. 5, 22, 63: ad hoc unum natus, id. Or. 28, 99: ut ad cursum equus, ad arandum bos, ad indagandum canis, sic homo ad intellegendum et agendum natus est, id. Fin. 2, 13, 40: natus ad sacra Cithaeron, Ov. M. 2, 223: canor mulcendas natus ad aures, id. ib. 5, 561.— (g). With inf. (poet.): quid meruere boves, animal ... natum tolerare labores, Ov. M. 15, 120: sentes tantummodo laedere natae, id. de Nuce, 113.—(d). With in and acc. (poet.): nati in usum laetitiae scyphi, Hor. C. 1, 27, 1; Ov. M. 14, 99; 15, 117.—(e) With propter (rare): apros, animal propter convivia natum, Juv. 1, 141.—b.Formed or constituted by nature in any manner: alius ager bene natus, alius male, Varr. R. R. 1, 6, 1: sarmenta male nata, Col. 4, 24, 7: ita natus locus est, Liv. 9, 2: inculti versūs et male nati, Hor. Ep. 2, 1, 233.— (b). Pro re natā, or (ante- and post-class.) e re natā, under the present circumstances, according to the state of affairs, as matters are: ut in his pro re natā non incommode possint esse, Cic. Att. 7, 14, 3: Antonii colloquium cum heroibus nostris pro re natā non incommodum, id. ib. 14, 6, 1; 7, 8, 2: e re natā melius fieri haud potuit, quam factum est, Ter. Ad. 3, 1, 8; App. M. 4, p. 143, 38.— c. With a specification of time, so old, of the age of, etc.: eques Romanus annos prope XC. natus, Cic. Verr. 2, 3, 25, 62: annos natus unum et viginti, id. de Or. 3, 20, 74: cum annos ad quinquaginta natus esset, id. Clu. 40, 110: cum quinque et viginti natus annos dominatum occupavisset, id. Tusc. 5, 20, 57: Cato annos quinque et octoginta natus excessit e vitā, id. Brut. 20, 80; in inscr. ANNORVM NATVS, etc., Inscr. Mon. Scip. n. 7; Inscr. Marini Atti, p. 564.— Sometimes, in order to specify the age more exactly, major or minor, without or with quam, is added: annos nata est sedecim non major, Ter. Eun. 3, 3, 23: minor quinque et viginti annis natus, Nep. Han. 3, 2: minor triginta annis natus, Cic. Verr. 2, 2, 49, 122: homo annos natus major quadraginta,
over forty years old
, Cic. Rosc. Am. 14, 49: Dionysius major annos sexaginta natus decessit, Nep. Reg. 2, 3: cum liberis majoribus quam quindecim annos natis, Liv. 45, 32, 3: minorem quam annos sex, majorem quam annos decem natam, negarunt capi fas esse, Gell. 1, 12, 1.—For major, minor, sometimes with plus, minus (ante-class.): plus triginta annis natus sim, Plaut. Men. 3, 1, 1: annos sexaginta natus es aut plus, Ter. Heaut. 1, 1, 11; cf.: non amplius novem annos natus, Nep. Han. 2, 3.—Act. collat. form: nasco, ĕre, to be born, etc.: ubi germen nascere coeperit, Cato, R. R. 151 fin.
nătis, is, more freq. in the plur., nă-tes, ium, f. [akin to Gr. nw=ton, back; cf. no/sfi], the rump, the buttocks. (a).Sing.: diffissā nate, Hor. S. 1, 8, 46; Auct. Priap. 77, 11; 83, 23: quod ejus natis fulmine icta erat, Paul. ex Fest. s. v. pullus, p. 244 and 245 Müll.—(b).Plur.: nates pervellit, Plaut. Pers. 5, 2, 66: soleā pulsare nates, Juv. 6, 611; Mart. 14, 18, 2; with clunes, id. 3, 53, 3.—Of the rump of animals: nates turturum donare alicui, Mart. 3, 82, 21.