lĭto, āvi, ātum, 1, v. n. and a., to make an offering which exhibits favorable prognostics, to sacrifice under favorable auspices, to obtain favorable omens. I.Lit.A.Neutr.: si istuc umquam factum est, tum me Juppiter Faciat, ut semper sacrificem nec umquam litem, Plaut. Poen. 2, 41: nec auspicato, nec litato instruunt aciem,
without favorable omens
, Liv. 5, 38: Manlium egregie litasse, id. 8, 9, 1: non facile litare, id. 27, 23; 29, 10, 6; Suet. Caes. 81; curt. 7, 7, 29: impia tam saeve gesturus bella litasti, Luc. 7, 171.—Prov.: mola tantum salsa litant, qui non habent tura, i. e. a man can give no more than he has, Plin. praef. 11.—(b). With dat.: cum pluribus dis immolatur, qui tandem evenit, ut litetur aliis, aliis non litetur, Cic. Div. 2, 17, 38: litatum est ei deo, Plin. 10, 28, 40, 75.—(g). With abl.: proximā hostiā litatur saepe pulcherrime, Cic. Div. 2, 15, 36; so Plin. 8, 45, 70, 183: humanis hostiis, Tac. G. 9.—2. Of the victim itself, to give a favorable omen, promise a successful event: victima Diti patri caesa litavit, Suet. Oth. 8; id. Aug. 96: non quacunque manu victima caesa litat, Mart. 10, 73, 6.—3.Transf., in gen., to make an offering, offer sacrifice: qui hominem immolaverint, exve ejus sanguine litaverint ... capite puniuntur, Paul. Sent. 5, 23, 16.—B.Act., to offer acceptably (poet. and in post-class. prose): exta litabat ovis, Prop. 4 (5), 1, 24: sacra bove, Ov. F. 4, 630: sacris litatis, Verg. A. 4, 50: sacris ex more litatis, Ov. M. 14, 156: Phoebe, tibi enim haec sacra litavi, Stat. Th. 10, 338: tibi litavi hoc sacrum, Luc. 1, 632: diis sanguinem humanum, Flor. 3, 4, 2: hostias, Just. 20, 2, 14.—II.Trop.A.To bring an offering to, to make atonement to, to propitiate, appease, satisfy: litemus Lentulo, parentemus Cethego, Cic. Fl. 38, 96: publico gaudio, Plin. Pan. 52, 4: aliquid poenā, Auct. B. Hisp. 24. —Impers. pass.: sanguine quaerendi reditus, animāque litandum Argolicā, Verg. A. 2, 118: postquam litatum est Ilio Phoebus redit, Sen. Agm. 577: de alicujus sanguine legibus, App. M. 2, p. 132 fin.—B.To devote, consecrate: plura non habui, dolor, tibi quae litarem, Sen. Med. fin.: honorem deo, Tert. Patient. 10: victimam, Prud. Cath. 7, 5.
littĕra (less correctly lītĕra), ae, f. [lino, q. v.], a letter, a written sign or mark signifying a sound. I.Lit.: cubitum hercle longis litteris signabo jam usquequaque, si quis, etc., Plaut. Rud. 5, 2, 7: quid hae locuntur litterae?id. Bacch. 4, 7, 3; cf.: quid istae narrant? Tox. Perconctare ex ipsis; ipsae tibi narrabunt, id. Pers. 4, 3, 29: sus rostro si humi A litteram impresserit, Cic. Div. 1, 13, 23: priscarum litterarum notae, id. ib. 2, 41, 85: maximis litteris incisum, id. Verr. 2, 2, 63, 154 fin.: lenis appellatio litterarum, id. Brut. 74, 159: suavis appellatio litterarum, Quint. 11, 3, 35: quae si nostris litteris scribantur, id. 12, 10, 28 litterarum ordine, in alphabetical order, Plin. 37, 9, 54, 138: verba primis litteris notare, Prob. de Not. Signif. 1 Huschke: digerere in litteram,
to arrange alphabetically
, Sen. Ep. 68, 18: scire litteras, to be able to read and write, Plaut. Truc. 4, 2, 23; Vitr. 1, 1, 14: nescire litteras,
, Plaut. As. 4, 1, 22; Cic. Ac. 2, 2, 6.—In the language of comedy: homo trium litterarum, i. e. fur,
a thief
, Plaut. Aul. 2, 4, 46: litteram ex se longam facere, i. e. to make an I by hanging perpendicularly, to hang one's self: neque quicquam meliust mihi, ut opinor, quam ex me ut faciam litteram longam, meum laqueo collum quando obstrinxero, id. ib. 1, 1, 37: littera salutaris, i. e. A. (absolvo) and tristis, i. e. C. (condemno), which were put on the voting-tablets, Cic. Mil. 6, 15.—II.Transf.A.Sing.1.A word, a line: ad me litteram numquam misit, Cic. Fam. 2, 17, 6: ad litteram, word for word, literally: locum ad litteram subjeci, Quint. 9, 1, 15.— 2.A handwriting: Alexidis manum amabam, quod tam prope accedebat ad similitudinem tuae litterae, Cic. Att. 7, 2, 3; cf.: arguit ipsorum quos littera, Juv. 13, 138 (v. also infra B. 1. fin.).—B. Usually plur.1. Littĕrae, ārum, f., a letter, epistle: litteras resignare, to unseal or open a letter, Plaut. Trin. 3, 3, 65: ut litterarum ego harum sermonem audio, id. Ps. 1, 1, 97; Cic. Att. 1, 13, 1: dare alicui litteras ad aliquem, id. Cat. 3, 4, 9: litteras mittere, id. Att. 5, 21, 2: reddere alicui, id. ib. 5, 21, 4: accipere, id. ib. 5, 21, 7: remittere, id. ib. 11, 16, 4: nullas iis praeterquam ad te et ad Brutum dedi litteras, id. Fam. 3, 7, 1: queri apud aliquem per litteras, id. Att. 5, 21, 13: invitare aliquem perlitteras id. ib. 13, 2, 2: civitatum animos litteris temptare, Caes. B. C. 1, 40, 1: litterae missae, a letter sent by a person: litterae allatae, a letter received: hence, liber litterarum missarum et allatarum, a letter-book: L. M. (i. e. litterae missae) ... L. A. (i. e. litterae allatae), etc., Cic. Font. 4, 8; id. Verr. 2, 3, 71, 167.—In poets also sometimes in sing.: quam legis a rapta Briseide littera venit, Ov. H. 3, 1; 5, 2; id. M. 9, 515; Tib. 3, 2, 27; Mart. 10, 73 al.— 2.A writing, document, paper: litterae publicae, Cic. Verr. 2, 4, 63, 140; 2, 4, 16, 35; esp. a written acknowledgment: littera poscetur, Ov. A. A. 1, 428.—3.An account-book: ratio omnis et litterae, Cic. Quint. 11, 37; id. Verr. 2, 4, 12, 27.—4.An edict, ordinance: praetoris litterae, Cic. Verr. 2, 5, 22, 56: litteras revocavit,
letter of appointment, commission
, Suet. Vesp. 8. —5.Written monuments, records, literature: abest historia litteris nostris,
is wanting in our literature
, Cic. Leg. 1, 2, 5: Graecae de philosophia litterae,
philosophical literature
, id. Div. 2, 2, 5: genus hoc scriptionis nondum satis Latinis litteris illustratae, id. Brut. 64, 228; id. Tusc. 1, 1, 1; id. Fin. 1, 2, 4: Graecis litteris studere, id. Brut. 20, 78: damnum Hortensii interitu Latinae litterae fecerunt, id. ib. 33, 125: nullam artem litteris sine interprete et sine aliqua exercitatione percipi posse,
merely from books
, id. Fam. 7, 19: quod litteris exstet, Pherecydes primum dixit animos hominum esse sempiternos, id. Tusc. 1, 16, 38: parvae et rarae per eadem tempora litterae fuere, Liv. 6, 1, 2; 7, 3, 6: Etruscae, id. 9, 36, 3: paucissimos adhuc eloquentes litterae Romanae tulerunt, Quint. 10, 1, 123: amor litterarum, id. prooem. 6.—6.History, inasmuch as it is derived from written monuments: cupidissimus litterarum fuit, Nep. Cat. 3, 1; id. Pelop. 1: parvae et rarae per eadem tempora litterae fuere, Liv. 6, 1.—7.Literary labor, composition: omnis varietas litterarum mearum, Cic. Fam. 15, 4, 12: non nihil temporis tribuit litteris, Nep. Hann. 13, 2.—8.An inscription, Ov. M. 11, 706.—9.Learning, the sciences, liberal education, scholarship, letters: sit mihi orator tinctus litteris: audierit aliquid, legerit, Cic. de Or. 2, 20, 85: erant in eo plurimae litterae, id. Brut. 76, 265: homo communium litterarum, et politioris humanitatis non expers, id. de Or. 2, 7, 28: homo sine ingenio, sine litteris, id. Verr. 2, 4, 44, 98: fuit in illo ingenium, ratio, memoria, litterae, cura, cogitatio, diligentia, id. Phil. 2, 45, 116: mihi nihil libri, nihil litterae, nihil doctrina prodest, id. Att. 9, 10, 2: litterarum scientia, id. Brut. 42, 153: litterarum coguitio, id. de Or. 3, 32, 127: nescire litteras, to be without a liberal education, id. Brut. 74, 259: altiores litterae,
magic
, Plin. 14, 4, 5, 51.—Comically of the art of love: Litteras didicisti; quando scis, sine alios discere, Plaut. Truc. 4, 2, 22.