Dono, donas donâre. Plaut.To giue liberally and freely.Dono tibi han rem. Ces. Dono te hac re. Cic.Donare alicui multa largè & effusè. C. To giue many things to one, or to rewarde one liberally and bountifully.Donare aliquem æternitate. Plin. To make a perpetuall memory of one or to make him be remembred for euer.Auro donari. Propert. Corona donari. Cic.Ciuitare aliquem donare.Cic.To make free of a citie.Donare aliquem dono.Plaut.To present one with a gyfte: to giue one a present.Premijs aliquem.Cic.To reward.Militem donis.Liu.Culpa grau is precibu donatur.Ouid.A grieunus faulte is pardoned at intreaty or request.Donare fugam alicui. Sil. To giue him respite to fly.Funera alicui donare. Sil. To be cause of slaughter and death of his people.Donare aliquem gaudijs.Plaut.To make glad.Immortalitatem alicui donare.Cic.To make immortal.Inimicitias suas Reipublicæ donare.Cicer.For the commo n weales sake to remitte his enmity and be pacified toward him.Vtinam tibi istam mentem dij immortales donarent.Cicer.Munere promisso aliquem donare.Virg.Munera donare alicui.Cic.Nomine donare aliquem. Lucr. To giue a name.Iuueni donare puellam. Catul. Salute donare aliquem. Tibul. To salute one.Donare vacatione.Cic.To exempt one from any charge.Dono te ob istuc dictum, vt expers sis metu. Plau.
Donum, huius doni, n. g. Plin. A gift: a reward: a present.Donum est diuinum rationis & consilij. Cicero. Reason and counsaile is the gift of God.Donum atque munus.Cic.Agreste donum. Sil. Amplissima imperatorum dona. Vide AMPLVS. Plin. Breue donum exigui temporis. Sen. Cerealia dona. Sil. Bread.Ditia donis delubra.Ouid.Temples hauing in them many offerings. Ditia dona. Stat.Dulcia. Claud. Exitiale donum. Virg.Feralia dona.Ouid. Grandia. Ouid.Grauia auro, Virg. Iugalia. Ouid.Lenea.Stat.Wine. Leuiora. Ouid.Nuptialia.Cic. Prælarga. Claud. Pretiosa. Sen. Prodiga. Stat.Donum regale interuersum.Cic.Regia dona.Virg. Rustica. Ouid.Suspecta.Virg. Tristia. Virg.Vberipra.Ouid. Venerabile donum. Virg.Vile donum. Claud. Votiua dona. Sen. Abnuere dona. Sen. To refuse ones giftes.Abstinere dono & pactione. Plin. Accedent tibi me dona.Liu.Accumulare donis aliquem.Virg.To giue one many gifts & presents.Addere dono.Plaut.Adolere altaria donis. Lucr. To sacrifice on the aulters.Afferte Reipublicæ donum.Cicer.To giue somewhat to the common weale.Honore & donis celebrari. Vir. Votiuis donis templa colore. Sen. To performe such faer ifices and gifts as he hath vowed.Conferre dona Plaut.To bestow giftes.Congesta dona vndique. Sil. Corrumpantia sensus dona. Claud. Deamata dona.Plaut. Dare dona & munera. Cic.Dono dare. Ter. To giue freely.Empta pax donis, Lucan. Exigere dona. Stat.Expectaa dona laborum. Val. Flac.Rewardes of labour loked for.Infecta dona facere.Plaut.Veneno illitum donum.Liu.Opulentum templum donis.Virg.Honestis ornati donis. Hot. Peragere dona. Virgil. To performe those things heepromysed.Rependere dona alicui.Stat.Sacrata dona tem plorum.Val. Flac.Supplicibus donis superare aliquem.Virg.Tribuere dona alicui.Ouid.
Lewis and Short: Latin dictionary
dōno, āvi, ātum, 1, v. a. [donum]. I.To give one something as a present; to present, bestow; to grant, vouchsafe, confer (freq. and class.). A. In gen. 1. Prop.: donavi ei, quae voluit, quae postulavit: te quoque ei dono dedi, Plaut. Mil. 4, 5, 5; cf. id. Poen. 2, 23: non pauca suis adjutoribus large effuseque donabat, Cic. Rosc. Am. 8 fin.: munera ista civibus tuis, id. Tusc. 5, 32, 90: praedam militibus, Caes. B. G. 7, 11 fin.: catenam ex voto Laribus, Hor. S. 1, 5, 65 et saep.: alicui non unius diei gratulationem, sed aeternitatem immortalitatemque, Cic. Pis. 3, 7: studiis temporum velut subseciva, Quint. 1, 12, 13: alicui gaudia, Hor. C. 3, 6, 27: (cadus) Spes donare novas largus, id. ib. 4, 12, 19: uxorem cum dote fidemque, etc., regina pecunia donat, id. Ep. 1, 6, 37: (aurae) Omnia (mandata) discerpunt et nubibus irrita donant, Verg. A. 9, 313 et saep.—(b). With inf. (poet.): huic loricam Donat habere viro, Verg. A. 5, 262 (acc. to the Gr. dw=ken i(/ppon a)/gein, Hom. Il. 23, 612); so id. ib. 10, 701: frui paratis, Hor. C. 1, 31, 18: divinare magnus mihi donat Apollo, id. S. 2, 5, 60.—(g). With ut and subj. (poet.): Calliope, nostro donate labori, nota parum ut facta tradantur, etc., Sil. 12, 390. —2.Trop., to give up, sacrifice (cf. condono): amicitias rei publicae, Cic. Fam. 5, 4, 2; so, iram patriae, Sil. 15, 603.—B. In partic., to remit, forgive a debt, obligation, or penalty. 1.Lit.: mercedes habitationum annuas conductoribus donavit, Caes. B. C. 3, 21, 1: causam illi, Just. 32, 2, 4: legem, i. e. actionem lege datam, to give up, resign, Petr. poët. 18, 6; for which, negotium (with componere), Suet. Calig. 40. —2.Trop. for the more usual condonare, to forgive, pardon an offence or him that committed it, for another's sake (so perhaps not ante-Aug.): culpa gravis precibus donatur saepe suorum, Ov. Pont. 2, 7, 51: noxae damnatus donatur populo Romano, donatur tribuniciae potestati, Liv. 8, 35; cf. id. 2, 35, 5 Drak.: patrem filio, Just. 32, 2, 5: victum memoriae patris, id. 38, 6; Flor. 3, 5, 10 Duker.II. Aliquem (aliquā re), to present one with any thing (class. and very freq.): donis plurimis donatus, Plaut. Am. prol. 137; cf. id. Stich. 5, 2, 8; Caes. B. C. 3, 53 fin.: aliquem paterā, Plaut. Am. 2, 2, 131; 134; 139: aliquem anulo aureo, Cic. Verr. 2, 3, 80: aliquem civitate, id. Arch. 3, 5; Caes. B. G. 1, 47, 4: aliquem laureā Apollinari, Hor. C. 4, 2, 9 et saep.: meritos in proeliis more militiae donat, Sall. J. 54, 1; cf.: donatus atque laudatus magnifice pro contione, id. ib 8, 2 et saep.—Absol.: gaudent, currunt, celebrant, donant, tenent, Att. ap. Non. 317, 15 (Trag. Fragm. p. 193, ed. Rib.).—(b). Ante-class.: aliquem aliquid; egon te pro hoc nuntio quid donem?Ter. Hec. 5, 4, 9. —(But in Enn. ap. Prob. Verg. E. 6 the right reading seems to be: fata docet fari, not fari donavit, v. Vahl. Enn. p. 7).