1in temporibus, & motibus sensibilibus res di
verse se habet, ubi cognosci nequit motus
pars aliqua, nec tempus in quo conficiatur,
quin iam sint plures temporis peractae portio
nes, ei aequales, in qua fuit motus ab impetu non
adiutus; cui tempori si plures aequales subse
quantur, motus in eis, seu motus portiones,
portionibus temporum, iuxta numerorum im
parium progressionem fere respondebunt.
59[Figure 59]
1 Actum est de scientia motus naturalis.
2 Modo perquirendae causae.
3 Ut supra respectu gravitatis factum fuit.
4 Natura igitur motus investiganda.
5 Iam quaesiveram causam accel.
6 At non proportionem.
7 Reperta iuxta progressionem numerorum imparium. Quaesivi causam.
8 Repertus motus ab impetu aequabilis.
10 Natura utitur principijs simplicibus.
11 Unde visum ex simplici mobilis proprietate emanandas caeteras.
12 Quae sit motum ex se continuari.
13 Quia mobilia indiferenter se habeant, ad motum & quietem.
14 Huiusmodi continuationem non est nova entitas.
15 At ut nova concipitur. Dicitur & impetus.
16 Huiusmodi indiferentiam esse mobili naturalem.
17 Probatur per dictam naturalem motus continuationem.
18 Ex quo caeterae motus passiones.
19 Absque quo quid oriatur aut pereat.
20 Unde dum mobile impellitur motus augetur.
21 Et quo longius, ictus validior.
22 At motus debilior. Si resistentia maior motus tardior.
23 Et tandem deficit.
24 Patet experimento mallei.
25 Expulsum moveri perseverat.
26 Si quid urgeat aut retundat, variatur velocitas.
27 Et talis perseverat.
28 Si murum permeet remittitur.
29 Si perseveret, velocitas minuitur.
30 Idem etiam per morulam.
31 Ut in ludo mallei.
32 Unde pilae resilitio.
33 Si oblique feriat, oblique resilit.
34 Pila celerior instrumento expellente.
35 Et eo magis reticulo expulsa.
36 Vertigo durat.
37 Unde motus localis.
38 Pila digito compressa acquirit duplicem motum.
39 Ex quo trochulum retrocedere videtur.
40 Motus est a minimo motore.
41 Objectio prima non dari primam motus portionem sine impetu.
42 Responditur etiam si adsit impetus prima motus portio est ab eo independens.
43 Objectio 2. motum non augeri iuxta progressionem naturalem.
44 Responditur quod motus augetur iuxta progressionem naturalem per tempora insensibilia.
45 At per sensibilia fere iuxta progressionem numerorum imparium.
Quod ut planius fiat, Moveatur mobile A ab
A in B sensibiliter, & tempore sensibili ab,
cui subsequantur aequalia tempora bc, cd, &
primum tempus ab intelligatur divisum in por
tiones minimas aequales, in quarum priori a
e, latum fuerit mobile ab A in E independen
ter ab impetu, qui in puncto E motui con
currere incipiat; has portiones patet esse eo
plures quo minores; sint decem, & mobile fe
ratur temporibus ab, bc, cd, per spatia AB,
BC, CD; erunt portiones aequales portioni
AE in AB 55, in BC 155, in CD 255, inter
se ut 11, 31, 51. Si vero portio temporis ae
sit adhuc minor, cui aequales sint in ab cen
tum, portiones spatij aequales portioni AE
1[Figure 1]
2[Figure 2]
3[Figure 3]
4[Figure 4]
5[Figure 5]
6[Figure 6]
7[Figure 7]
8[Figure 8]
9[Figure 9]
10[Figure 10]
11[Figure 11]
12[Figure 12]
13[Figure 13]
14[Figure 14]
15[Figure 15]
16[Figure 16]
17[Figure 17]
18[Figure 18]
19[Figure 19]
20[Figure 20]
21[Figure 21]
22[Figure 22]
23[Figure 23]
24[Figure 24]
25[Figure 25]
26[Figure 26]
27[Figure 27]
28[Figure 28]
29[Figure 29]
30[Figure 30]
31[Figure 31]
Dato gravi A naturaliter la
32[Figure 32]citur respondens illi qui duxit mobile ab A in 
33[Figure 33]Dato spatio per quod grave naturali
34[Figure 34] ag ad ac fiat AG ad AD, ad quas tertia A
35[Figure 35]
36[Figure 36] ipsi gk, respondenten, eodem ratiocinio quo supra 
37[Figure 37]
38[Figure 38]
39[Figure 39]
Datis in perpendiculari quibuslibet pun
40[Figure 40]
41[Figure 41]
42[Figure 42]
43[Figure 43]
44[Figure 44]
45[Figure 45]
46[Figure 46]
47[Figure 47]
48[Figure 48]
49[Figure 49]
50[Figure 50]
51[Figure 51]
52[Figure 52]
53[Figure 53]
54[Figure 54]
55[Figure 55]
Progrediatur grave per AB in B.
56[Figure 56]
57[Figure 57]
58[Figure 58] Ducatur mobile A, ab 
59[Figure 59]
60[Figure 60] erunt in AB 5050, in BC 15050, in CD 
61[Figure 61]
62[Figure 62]
Sint canalia AB, AC, ducta ad planum Orizon
63[Figure 63]
64[Figure 64]
65[Figure 65]
66[Figure 66]Sit canale AC sectum in B quomodolibet, & 
67[Figure 67]
68[Figure 68]
69[Figure 69]
70[Figure 70]
71[Figure 71]
72[Figure 72]
73[Figure 73]
74[Figure 74]
75[Figure 75]
Sit canale AB sectum in C.
76[Figure 76]
77[Figure 77]
78[Figure 78]
79[Figure 79]
80[Figure 80]
81[Figure 81]
82[Figure 82]
83[Figure 83]
84[Figure 84]
85[Figure 85]
86[Figure 86]
Eadem via reperietur quantitas se
87[Figure 87]
Sit pen
88[Figure 88]
89[Figure 89]
90[Figure 90]
91[Figure 91]
92[Figure 92]
93[Figure 93]
94[Figure 94]
95[Figure 95]
96[Figure 96]
97[Figure 97]
98[Figure 98]
99[Figure 99]
100[Figure 100]
101[Figure 101]